مصباح‌ یزدی: اطاعت از رییس‌جمهور اطاعت از خداست

 اظهار نظر فوق این روزها خیلی سر وصدا به پا کرده و عده ای را بسی دچار شاخ در آوردگی !  نموده است . من هم اول اندکی متعجب شدم اما از آنجا که استاد مصباح یک فیلسوف هستند و اصولا فلاسفه از سر نفخ شکم و بر اساس هوا وهوس کمتر سخن میرانند واگر دقیقه ای  بیان می نمایند آن دقیقه مبتنی بر افکار و تفلسف های قبلی شان هست با اندکی مدیتیشن ! این سخن استاد را نه تنها نادرست وگزاف نیافتم بلکه بر اساس مبانی ایشان کاملا حرفی درست و قابل دفاع می دانم و معتقد هستم این فلسفه ورز نه تنها سخن ناسازواری نگفته بلکه کلامش نشان از انسجام فکری و تسلط بر مبانی فکری خود دارد .  البته مسلما این نظر مبانی مختلفی دارد اما مبنای اخلاقی ان در نظریات استاد به شرح ذیل است .
 استاد در نظام فرا اخلاقی که از اسلام ارائه می نمایند  بیان می دارند که ملاک تشخیص خوب وبد در مکتب اخلاقی اسلام  کمال نهایی انسان وکمال نهایی انسان تقرب به حضرت رب العالمین است . بر این اساس تمامی اعمال و امور در صورتی که منجر به این هدف بشوند  به عنوان اعمالی خوب و اگر منجر به این هدف نشوند اعمالی بد خواهند بود  و هیچ کار اخلاقی ای بدون سنجش با این ملاک متصف به خوب یا بد بودن نمی شود . مثلا بر اساس این ملاک راستگویی همیشه خوب نیست بلکه تنها در جاهایی خوب است که موجب کمال وقرب الهی شود . اگر راستگویی فرد را به خدا نزدیک میکند عملی خوب و اگر از خدا  دور می کند عملی بد است . ایشان معتقد هستند این نزدیکی به خدا امری اعتباری و جعلی نبوده وتابع مصالح ومفاسد واقعی جامعه است .«  هر جا مصلحت اجتماعی باشد آن حکم نیز هست [یعنی حکم به خوب بودن ] گرچه از طریق دروغگویی باشد و هرکاری که موجب مفسده اجتماعی شود ، بد است هر چند آن کار راستگویی باشد »( مصباح یزدی ،  محمد تقی ، فلسفه اخلاق  صفحه 165)
بر این  اساس، نظر ایشان مبنی بر این که اطاعت از رییس جمهور اطاعت از حضرت حق  و واجب است بدین خاطر است که ایشان اطاعت از رییس جمهور فعلی را  به مصلحت جامعه و در نهایت موجب تقرب به ذات الهی وبه عبارت دیگر بالاترین مرتبه خوب یعنی واجب می دانند .  حالا من وشما البته می توانیم در مورد مصداق با ایشان دعوا کنیم وبگوییم  اطاعت از رییس جمهور فعلی به مصلحت جامعه نیست که در این جا دیگر در مبنا و اصل حکم و تفکر ایشان خللی وارد نمیشود و اختلاف ما با استاد یک اختلاف مصداقی است که البته از انجا که فلاسفه بیشتر در صدد بیان احکام کلی هستند و مصداق یابی از وظایف آنان محسوب نمیشود نمیتوان بر استاد خرده گرفت . به عبارت دیگر تعیین مصداق در فلسفه نوعی مثال آوردن است و در مصداق هم جای مناقشه نیست نتیجه آن که نظر استاد با سایر نظراتشان تناقض درونی ندارد اما این که تناقض برونی دارد یا نه باشد برای فرصتی دیگر .
بی ربط نوشت : 40 روزی برای تعطیلات !! بندر عباس بودم . تابستان هایش تمرین خوبی است برای آمادگی ورود به جهان دیگر .

من عشق فعفّ  وکتم ثم مات ، مات شهیدا

 عاشق نشدم ؟؟! عفت نورزیدم ، پنهانش نکردم و هنوز هم زنده ام اگر بمیرم لاجرم پلید مرده ام !

پیشگو شده ام این روزها. سختی به منتهای خود رسیده است .رفتارهایم دیگرگونه است . وجودم، زندگیم و خانواده ام در دوراهی تحول و یا نابودی متحیرند و من در جستجوی حشیشی که بدان چنگ زنم . احساس پیامبری بد جور قلقلکم میدهد . شما اما جدی نگیرید . . .

هفته پیش توی یکی ازکلاس های یکی دانشگاه های یکی از شهر های یک کشوری!تدریس داشتم بعد از این که درس تمام شد مسوول آموزش گفت رییس دانشگاه با شما کار دارد . گفتم به به! برویم شاید این روزها که همه جا افزایش حقوق است به ما هم بله ! سکه ای پولی چیزی که هر چند چرک دست است اما بد جور دنبالشیم ، بدهند !  در بدو ورود آقای رییس چنان تحویلمان گرفت که گفتیم نه بابا قضیه مهم تر از این حرفا هاست وحتما پستی منصبی بلا به دور یکی از امور بد دنیوی منتظر ماست . رییس جان بعد از ان که کلی مارا تحویل گرفتند ودر کمالات ما  چنان مفصل زبان فرسایی کردند که نفس لامصبمان انصافا حال آمد ! فرمودند آقا جان یک نکته ای عرض میکنم خدمتتان دوستانه ! این که یکی از افراد یکی از قسمت های دانشگاه یک گزارشی به بنده داده اند که شما در یکی از کلاس های درس حرف هایی زده اید که خارج از چارچوب درستان بوده است و لطفا دیگر از این کار های بی ادبانه  انجام ندهید و. . .  از آنجا که ما اساسا فسفر چندانی به مغرمان نمیرسد متوجه نشده عرض کردیم یعنی خارج از سر فصل تدریس کرده ام ؟ فرمودند نه آن مهم نیست کلا یک چیز هایی گفته اید دیگر نگویید ! نگفتند چه کسی گفته چه چیزی گفته وما ماندیم متحیر .تا این که پس از مقدار معتنابهی فشار و زور به جمجمه مبارک (چون مخی نیست که بدان فشار اوریم لاجرم جمجمه مان جور کشد ) ملتفت شدیم که در یکی از کلاس ها در باره دین یهود سخن می گفتیم که یکی از دانشجویان پرسید(لعنت بر دهانی که بی موقع باز شود میمردی بیرون از کلاس میپرسیدی ؟ ) استاد ! (ما را میگفت !!)هولو کاست چیست ؟ قضیه اش چیه ؟ ما هم شروع کردیم از مراسم قربانی یهود  وسوزاندن قربانی ها تا به این هولوکاست تاریخی سیاسی  رسیدم . خدا میداند تا حدود زیادی هم در این باره نظرمان با نظرات یکی از روسای جمهور یکی از کشور ها که آن دانشگاه هم در یکی از شهر های همان کشور بود همراه ویکسان بود و پس از تایید نظرات همان رییس جمهور گفتیم البته نیازی نیست که رییس جمهور یک کشور درباره همه مسائل موجود وغیر موجود در جهان و غیر جهان اظهار نظر کند وبهتر بود که اگر هم میخواستند این بحث را میسپردند به دست اهل قلم ونظر که هر چه فریاد بزنند کسی را در دنیا ککی هم نمیگزد ! نه این که مقام بزرگوار خودشان می فرمودند این را . خدا میداند این مطلب هم از زبان رییس مجلس همان کشور مذکور اقتباس نموده بودیم . به هر حال ما گردنمان از مو باریک تر است .ما غلط کرده ایم که ایشان را نقد نموده ایم . اصلا ما اشتباه کرده ایم که در کلاس های عمومی هی فریاد میزنیم نقد از نشانه های شکوفایی علم و اندیشه در جامعه است. هیچ شخصیتی غیر از معصومین از خطا مبرا نیست و  رفتار تمامی افراد دارای نقص ها واشتباه هایی است .از این به بعد خواهیم گفت نقد هر کس وهر چیزی غیر از رییس جمهور بعضی کشورهای جهان بدون اشکال است و غیز از معصومین رفتار برخی از رییس جمهور های برخی از کشورهای جهان را هم نمی توان نقد نمود . وگرنه رییس دانشگاه شما را دوستانه احضار میکند و دوستانه کاری میکند که شما که سال هاست خیلی حرف ها میزدید عمیقا در حرف های خود تردید کنید . 

 پوزش نوشت : از دوستان عزیزم که این مدت احوالپرسم بوده اند همچون دکتر حجت ، هادی عزیزم ، آهو ، یک دیوانه ، خانم محمدی ،حنیف، سید و نقی معذرت خواهی میکنم نبودم نیستم و بد جور هم محتاج دعای خیر  دوستانم هستم .

هر چند هیچ موقع مطالعات عرفانی را به عنوان کاری جدی مورد در برنامه هایم نداشته ام اما به جبر رشته تحصیلی ام  با عرفان اسلامی و همچنین عرفان یهودی و مسیحی آشنایی داشته ام . این دو سه سال اخیر درمورد عرفان های شرقی مخصوصا عرفان هایی که ریشه در هندوئیزم دارد نیز تا حدودی مطالعه کرده ام  .  دیروز یک بیت از سعدی دیدم که به نظرم هدف و عصاره  تمام مکاتب عرفانی ای هست که من می شناسم . پادشاه بلامنازع ادب پارسی می فرماید : «منتهای کمال نقصان است    گل بمیرد به وقت سیرابی » حالا شما اسمش را بگذارید فنای فی الحق، نیروانا یا سمادی !

مقاله
خطیب شهر
[عناوین آرشیوشده]